แซนด์วิช
ได้หลากหลาย ทั้งอาหารพกพา อาหารว่าง และอาหารหลักมากคุณค่า
คนส่วนใหญ่คุ้นเคยกับแซนด์วิชในฐานะอาหารพกพา ที่เตรียมง่าย และกินง่าย เพราะใช้มือหยิบเข้าปากกินได้โดยไม่ต้องอาศัยเครื่องมือใดๆ จะกินในรถขณะติดจราจร กินในที่ทำงาน กินขณะเชียร์กีฬา หรือจะกินมือเดียวขณะจั่วไพ่ อย่างนายมองตากู ผู้เป็นเอิร์ลแห่งแซนด์วิชก็ได้ ความคุ้นเคยแบบนี้ทำให้คนไทยจำกัดตัวเองกับแซนด์วิชง่ายๆเพียงไม่กี่ชนิด ซึ่งมักจะทำจากขนมปังแซนด์วิชสีขาวเนื้อนุ่มเบาเท่านั้น อาทิ แซนด์วิชแฮม แซนด์วิชทูน่า แซนด์วิชไข่ ฯลฯ
แต่จริงๆแล้ว แซนด์วิชอาจทำให้อร่อย ไส้หลากหลาย และอุดมด้วยคุณค่าอาหารมากมายได้อย่างที่เราต้องการ ขอเพียงใช้เครื่องปรุงที่มีคุณภาพ และใช้ขนมปังเนื้อดีที่สดใหม่และหลากหลาย โดยเฉพาะขนมปังโฮลเกรน ประกอบกับจินตนาการสร้างสรรค์ กล้าทำแซนด์วิชแบบใหม่ๆ เราก็จะสามารถทำให้อาหารพื้นๆกลายเป็นอาหารหรูหรา เปี่ยมคุณค่าโภชนาการและรสอร่อยได้ อย่างไม่น่าเชื่อ
จากแซนด์วิช ถึงแฮมเบอร์เกอร์
กล่าวกันว่าการใช้ขนมปังมาห่อหรือประกบกับอาหาร น่าจะมีมาช้านานเท่าๆกับที่คนเรารู้จักทำขนมปัง ราว 5.000-10,000 ปีมาแล้วนั่น อย่างไรก็ตาม ชื่อเรียกอาหารชนิดนี้มักกล่าวอ้างกันว่า มีต้นกำเนิดจากประเทศอังกฤษในศตวรรษที่ 18 นายจอห์น มองตากู ผู้มีตำแหน่งขุนนางเป็นเอิร์ลแห่งแซนด์วิช ติดเล่นไพ่งอมแงม ชนิดไม่ยอมเสียเวลาหยุดกินอาหารเอาเลย จึงสั่งให้พ่อครัวทำอาหารชนิดที่มือข้างหนึ่งหยิบกิน อีกข้างถือไพ่เล่นไปได้ พ่อครัวจึงเอาแผ่นขนมปังปิ้งประกบเนื้อเย็นเสิร์ฟให้ เป็นที่ถูกใจของท่านเอิร์ลแห่งแซนด์วิชมาก ต่อมามีร้านอาหารเรียกขนมปังประกบไส้ว่า แซนด์วิช จนแพร่หลายไปทั่วอังกฤษในศตวรรษที่ 18 และต่อไปยังประเทศอื่นๆในยุโรป นอกจากนั้นในราวกลางศตวรรษที่ 19 ยังมีการขยายความหมายของคำ sandwich ให้เป็นกริยาที่ของอย่างหนึ่งถูกประกบด้วยสิ่งของหรือบุคคลที่ต่างกันด้วย
ในยุโรป ชาติที่กินแซนด์วิชมากที่สุดได้แก่ อังกฤษ และอิตาลี อุตสาหกรรมผลิตแซนด์วิชสำเร็จรูปของอังกฤษมียอดขายสูงถึง 96,000 ล้านบาทต่อปี คิดเป็น 1 ใน 3 ของมูลค่าธุรกิจฟาสต์ฟู้ดทั้งหมดทีเดียว
หลักการและประเภทแซนด์วิช
โดยพื้นฐานแล้ว หลักการทำแซนด์วิชไม่ต้องการอะไรมากกว่า จินตนาการสร้างสรรค์ และเครื่องปรุงคุณภาพสูง โดยเฉพาะขนมปังที่ดีที่สุด ผักที่สดที่สุด ซอสที่ดีที่สุด แฮมที่ดีที่สุด ชีสที่ดีที่สุด ฯลฯ จากนี้ก็ขึ้นกับความช่างคิดช่างทำของแต่ละคนที่จะประยุกต์ดัดแปลงไส้ชนิดต่างๆตามชอบ จนเกิดแซนด์วิชไส้ต่างกันไปตามครัวชาติครัวท้องถิ่น เช่น สูตรแซนด์วิชกะเพราหมูสับ ที่นำเสนอในที่นี้ เป็นต้น อย่างไรก็ตาม แซนด์วิชจะฟิวชั่นอย่างไรก็ต้องยึดหลักการว่า ขนมปัง ซอสหรือ สเปรด (spread) ที่ทาหรือราดหน้า และไส้ ต้องไปกันได้ทั้งรสสัมผัสและรสชาติ ( เช่น รสเผ็ดคู่กับรสนุ่ม กรอบคู่กับรสมัน เป็นต้น) โดยทั่วไปต้องมีเครื่องประกอบอาหาร (ingredient) ชนิดหนึ่งเป็นประธาน ที่เหลือคอยสนับสนุน เป็นการ์นิชเสริมรสและสีสัน
แซนด์วิชไม่จำเป็นต้องเป็นแบบประกบไส้ หรือแบบปิดหน้าเสมอไป ยังมีแซนด์วิชหน้าเปิด แซนด์วิชถุงพิตา และแซนด์วิชห่อทอเทียญ่า นอกจากนั้น ยังอาจมีขนาดต่างๆกันไปตามขนาดของขนมปัง แซนด์วิชขนาดจิ๋ว หากเป็นแบบหน้าเปิด เรียกคานาเป้ หรือครอสตินี หากเป็นแบบหน้าปิดและใช้ขนมปังแซนด์วิช จะเรียก แซนด์วิชน้ำชา (tea sandwich) เพราะผู้ดีอังกฤษชอบกินแกล้มกับน้ำชายามบ่าย แซนด์วิชส่วนใหญ่เป็นไส้เค็ม แต่แซนด์วิชไส้หวานก็มีเหมือนกัน